Senses

Drs. M. Turkensteen (INTER-PSY, GioS) en dr. E.M.A. Blijd-Hoogewys (INTER-PSY). Tevens betrokken: MSc. M.L. Bezemer (INTER-PSY, PioG)

Al in de jaren 40 werden problemen in de sensorische prikkelverwerking voor licht en geluid beschreven bij mensen met ASS (Asperger, 1944; Kanner, 1943), echter pas in 2013 is dit als een criterium toegevoegd aan de DSM-5. Dit doet recht aan de hoge lijdensdruk die mensen met ASS ervaren op dit vlak. Problemen in de sensorische responsiviteit hebben namelijk een aanzienlijke negatieve impact op het welzijn en de kwaliteit van leven. Het geeft problemen bij dagelijkse routines, studie, werk en sociale interacties (o.a. Fiene et al., 2015; Kinnealey et al., 2011; Lamberink et al., 2015).

 

Uit onderzoek blijkt dat mensen met ASS van alle leeftijden meer sensorische problemen laten zien dan mensen zonder ASS (Ben-Sasson et al., 2009). Enkele studies geven aan dat vrouwen meer sensorische problemen laten zien dan mannen (Lai et al., 2011, Spek & Goosen, 2013), met vooral meer problemen in de hyperresponsiviteit (Tavassoli et al., 2014). 

 

Doordat het ASS DSM-5 B4 criterium nog maar recent is toegevoegd en pas in januari 2017 in Nederland in de praktijk is ingevoerd, is het voor diagnostici nog onduidelijk wanneer sensorische problemen als afwijkend beoordeeld moeten worden. Ook de landelijke richtlijn ASS bij volwassenen geeft hier geen duidelijke aanbevelingen voor. De noodzaak voor een vragenlijst die hierin ondersteuning kan bieden is groot. Het is daarnaast ook voor de begeleiding en behandeling  belangrijk om de sensorische problemen goed in kaart te brengen, zodat hier interventies op gericht kunnen worden (Gerhardt & Lainer, 2010; Hekert & Sizoo, 2015). 

 

Het huidige onderzoek is gericht op de constructie en validering van de Senses vragenlijst, een zelfrapportagevragenlijst ontwikkeld voor volwassenen met (het vermoeden van) ASS om sensorische klachten op een volledige manier in kaart te brengen.

 

Looptijd: 2017 - heden

Contact: m.turkensteen@inter-psy.nl

Publicaties:

  • Vragenlijst is in de ontwikkelfase, eind 2020 worden resultaten verwacht.